Wie heeft Gorgo nodig als Londense burgemeesters de stad zelf vernielen?

In 1954 verscheen Godzilla voor het eerst op het witte doek in Japan, en deed meteen wat hij het beste doet: Tokio vernietigen. Zijn vernietigende werk sloeg zo goed aan dat de Koning der Monsters de Japanse hoofdstad ook in 12 andere films aandeed, naast een serie aan andere Japanse steden die eveneens in de as werden gelegd. De Godzilla-serie was zo’n succes dat er een leger aan Godzilla-imitaties verscheen en een daarvan was Gorgo: het Britse antwoord op Godzilla.

Gorgo verscheen in slechts 1 film, die in 1961 werd uitgebracht (de film heet eveneens Gorgo en is beschikbaar op Amazon Prime). In de gelijknamige film brengt het monster een bezoekje aan de Britse hoofdstad om haar kind terug te krijgen (ja, Gorgo was een vrouwelijk monster). Hebberige zakenmannen hadden namelijk haar monsterkind naar Londen gebracht en bij de Theems opgesloten zodat Londenaren voor een klein bedrag naar het monster konden kijken. In plaats van door de Theems te waden, waadde Gorgo door de Londense bebouwing (waaronder de Tower Bridge) om haar kind weer terug te krijgen, waarna beiden weer naar zee terugkeerden.

Hoewel de film hopeloos onrealistisch is zou een simpele ziel vrij gemakkelijk ervan overtuigd kunnen worden het bezoekje van het monster daadwerkelijk plaats heeft gevonden. Echter, voor alle vernietiging die Londen gekend heeft was er geen monster of natuurramp nodig.

Een paar jaar geleden besloot ik de toerist uit te hangen in mijn tweede thuisland door met een gids een Jack the Ripper-rondleiding door Spitalfields en Whitechapel in het Londense East End te doen. Hoewel deze rondleiding echt een aanrader is moest ik wel erg vaak een beroep doen op mijn verbeelding – het Londen van 1888 bestaat nauwelijks meer. Een van de meest ‘intacte’ locaties van de rondleiding was Mitre Square – desondanks waren bijna alle gebouwen uit Jack the Ripper’s tijd gesloopt en torent de Gherkin (de ‘Augurk’, een van de Londense wolkenkrabbers) hoog boven het pleintje uit. Ook veel van de andere originele locaties bestonden niet meer (veelal in de jaren ’60 en ’70 ten prooi gevallen aan de sloophamer) om vervangen te worden door moderne flats, kantoren of parkeergarages.

Velen zijn blij met deze ‘renovatie’ van Londen, zeker sinds het begin van de 21e eeuw toen het betonnen oerwoud van wolkenkrabbers de skyline van de stad begon te domineren. Het heeft van Londen een ‘moderne, levendige stad’ gemaakt. Met nog zeker 500 flats en wolkenkrabbers in de planning is de Britse hoofdstad aan het veranderen in een petrischaaltje van de moderne architectuur. En ik vind dat vreselijk.

Steden als Amsterdam en Parijs hebben veel gedaan om hun oude stadscentra te beschermen. In het centrum van Amsterdam is geen wolkenkrabber te bekennen – die moeten kilometers ver weg van de grachtengordel gebouwd worden. Natuurlijk zullen er velen zijn die beargumenteren dat een groot deel van de East End rijp was voor de sloophamer, maar dat was de Amsterdamse Jordaan in de jaren ’60 ook. Er gingen stemmen op om de oude wijk tegen de vlakte te gooien en te vervangen met moderne gebouwen, maar uiteindelijk werd er besloten om alle bestaande woningen zoveel mogelijk te renoveren waar mogelijk. En wat een geweldige beslissing was dat – zo kan eenieder die dat wil door de Jordaanse straatjes wandelen in het jaar 2021 terwijl de eeuwenoude bebouwing nog altijd intact is.

Maar niet in Londen. Er zijn geen aparte wijken voor oude en nieuwe gebouwen. In plaats daarvan zijn burgemeesters sinds Ken Livingston bezig geweest om hun stempel te drukken door bouwplannen voor de ene wolkenkrabber na de andere goed te keuren, zodat de historische gebouwen van de stad nu in het niet vallen bij deze zielloze reuzen van glas en staal. De persoonlijke prestige van de burgemeesters zorgt voor de vernietiging van het historische gezicht van Londen. En ja, de huidige burgemeester Sadiq Khan heeft de plannen voor de spuuglelijke Tulip Tower afgekeurd, maar de schade die de andere gedrochten de stad hebben berokkend is niet meer terug te draaien.

Dit schijnt vooruitgang te zijn. Maar ik hoop stiekem dat Gorgo echt bestaan, en dat ze op een dag de Theems doorwaadt om deze altaren voor de moderne mens met de grond gelijk te maken.