De Tory; de majesteit van smerigheid

Er zullen weinig Britten het oneens zijn met de stelling dat het afgelopen decennium in het Verenigd Koninkrijk gekenmerkt kan worden door het woord ‘bezuinigingen’. De Conservatieven, destijds geleid door David Cameron en zijn trouwe kompaan George Osborne, kondigden aan dat de Britten de broekriem moesten aanhalen omdat het land hoognodig geld moest besparen. Osborne verkondigde aan het Lagerhuis dat “we met z’n allen in hetzelfde schuitje zitten”.

De zwaarste klappen vielen vooral in de hoek van de zwakkeren in de samenleving; zij die al weinig hadden waren vooral degenen die moesten inleveren. Uitkeringen voor mensen met een handicap werden nog schameler dan ze al waren en mensen die een uitkering aanvregen werden onderworpen aan vernederende tests die vooral het doel hadden om uitkeringen af te nemen. Ook werden publieke diensten tot op het bot uitgekleed; bibliotheken werden gesloten, sociale zorg werd gereduceerd tot een schaduw van zichzelf en loonsverhogingen voor ambtenaren werden stopgezet.

In regeringskringen werd er niet onder de bezuinigingen geleden. Integendeel, het ene na het andere schandaal komt de laatste tijd naar buiten; vrijwel allemaal hebben deze te maken met het misbruik van overheidsgelden door leden van de Conservatieve regering. Boris Johnson gaf bijvoorbeelden tienduizenden ponden aan belastinggeld aan zijn maitresse, Jennifer Arcuri. Priti Patel, de minister van Binnenlandse Zaken, gaf bijna £80,000 aan belastinggeld uit om haar wenkbrauwen mee op te knappen. Robert Jenrick, minister van Volkshuisvesting, zorgde ervoor dat een prominente geldschieter van de Conservatieven wegkwam met het niet betalen van vele miljoenen aan belastingen en Matt Hancock, de minister van Volksgezondheid, gaf een Covid-contract ten waarde van £30 miljoen aan zijn voormalige lokale kroegbaas.

Alsof dit nog niet erg genoeg was kwam recentelijk naar buiten dat voormalig premier David Cameron gelobbyed heeft bij hoge overheidsfunctionarissen (onderwie Rishi Sunak, de minister van Financiën) om zijn nieuwe werkgever (Greensill Capital) honderden miljoenen aan regeringsleningen te verstrekken (met andere woorden: belastinggeld). Als deze deal was doorgegaan, dan had David Cameron een bedrag van £60 miljoen kunnen opstrijken (wederom: belastinggeld). De Britse belastingbetaler mag van geluk spreken dat de deal geen doorgang vond gezien Greensill Capital afgelopen maand failliet ging en een miljardenschuld nalaat; was de deal doorgegaan, dan waren deze honderden miljoenen aan belastinggeld simpelweg verdampt.

Labourleider Keir Starmer noemde de onthulllingen al ‘the return of Tory sleaze’ ofwel de ‘terugkeer van Tory-smerigheid’, waarna de woorden ‘Tory Sleaze’ dagenlang in vele duizenden tweets op Twitter verscheen. Echter, het valt nog te bezien of de meerderheid van de Britse bevolking zich genoeg over deze schandalen opwindt om de Conservatieven hiervoor af te straffen tijdens de volgende verkiezingen.

Vanuit mijn eigen Nederlandse perspectief is het onbegrijpelijk dat schandalen van deze orde van grootte er niet voor zorgen dat de reputaties van de daders blijvende schade oplopen. Als we kijken naar het tumult waarin Mark Rutte in Nederland verzeild in is geraakt, dan is dit maar een klein schandaaltje vergeleken met de schandalen die de Britse politiek bezighouden – en toch is het Mark Rutte die heeft moeten vrezen voor zijn toekomst in de politiek. Johnson, Patel, Jenrick, Hancock en Sunak hebben niets te vrezen.

En dat laatste komt omdat repercussies altijd uit lijken te blijven. Alle daders zijn niet gestraft en zijn allemaal nog in functie. Mijns inziens moet de hashtag #TorySleaze de komende jaren op Twitter blijven trenden. Anders zal de Sleaze een permanent onderdeel van de Britse politiek worden.